Kervarker
 Abaoe 1995 Brezhoneg  ·  Français  ·  English  ·  Español  ·  Deutsch  
Kervarker
· Home
· Über uns
· HGF

Lernen und entdecken
· Online Sprachkurs
· Praktisches Bretonisch
· Anfängerfreundliche Kurzgeschichten

Wörterbücher und Grammatiken
· Kleine Grammatik
· Sprichwörter
· Bretonische Namen
· Favereau online

Geschichte
· Was ist die Bretonisch ?

Komzit !

Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek

Auswahl bretonischer Redensarten und Sprichwörter

R-S

Rannañ

Ret eo rannañ fav gant unan bennak
Evit e anaout ervat.
Man muss mit jemandem die Bohnen teilen, um ihn gut zu kennen.
 

Rastell

Goude ar rastell e teu ar forc'h.
Nach der Harke (dem Rechen) kommt die Forke (die Heugabel).
 

Re

Etre re ha re nebeut emañ ar muzul mat.
Zwischen zu viel und zu wenig ist das rechte Maß. (d.h. die goldene Mitte)
 
Ker gwazh re ha re nebeut.
Zu viel ist genau so schlecht wie zu wenig.
 

Reiñ

Gwell eo reiñ eget aloubiñ (= kemer dre nerzh).
Besser ist Geben als mit Gewalt einnehmen (lassen).
 
Reiñ d'ar paour aluzon alies
Ne ziverras biskoazh an danvez.
Den Armen oft Almosen geben, hat noch nie den Reichtum vermindert.
 
Roerig, kaverig.
Kleiner Geber, kleiner Nehmer. (d.h. wer wenig gibt bekommt wenig)
 

Remm

Remm,
Debriñ boued ha klemm.
Rheuma, Essen essen und sich beklagen.
 

Ret

Ouzh ret
N'eus ket a remed.
Gegen Not gibt es kein Mittel.
 
Ouzh red n'eus harz ebet.
Notwendigkeit kennt kein Hindernis.
 
Ret e vez neuiñ
Pe veuziñ.
Jetzt heißt es schwimmen oder untergehn. (d.h. man hat keine Auswahl)
 
Añduriñ zo ret
Met karout n'eo ket.
Dulden ist Pflicht, //Lieben (ist es) nicht.
 
Mervel zo ret
Dimeziñ n'eo ket.
Sterben ist Zwang, //Heiraten nicht.
 
Ret-mat e vez d'an den
Klask an tommder pa vez yen.
Sehr vonnöten ist's dem Mann, Wärme zu suchen, wenn es kalt ist.
 

Rev

Rev war gresk ( = kresk-loar)
Amzer gaer, amzer fresk
Rev war ziskar
Glav hep mar.
Frost bei zunehmendem Mond, gutes Wetter, frisches Wetter. Frost bei abnehmendem Mond, Regen ohne jeden Zweifel.
 

Rod

Rodig a dro a red ( pe a ra) bro.
Rädchen das rollt, kommt durchs ganze Land.
 
En un tu bennak emañ atav ar rod o treiñ.
Immer rollt das Rad irgendwo.
 

Ruzienn (ruzell)

Ruzienn veure hag ali gwreg
Gwech 'vezont mat gwech ne vezont ket.
Morgenrot und Frauenrat, manchmal sind sie gut und manchmal sind sie es nicht.
 

Sachañ

Sach! (pe dalc'h!) ha me gigno!
An hanter eus ar c'hroc'hen (pe an hanter-groc'hen) az po.
Du, zieh (oder halt fest) und ich schinde ! Die Hälfte des Balgs (oder den halben Balg) für dich ! (Redensart, die sich auf Diebe mit Halbpart-Pakt bezieht.)
 
A-sach hag a-vout (pe dre sach ha dre vout...)
E vez graet an traoù tout.
Mit Herbeiziehen und Vorantreiben kriegt man alles hin.
 

Sac'h

Ur sac'h goullo ne chom ket en e sav.
Leerer Sack steht nicht.
 
Ken fall (pe (ken laer) eo an hini a zalc'h ar sac'h
Evel an hini a lak e-barzh.
Wer den Sack hält ist genau so schlecht (oder genau so ein Dieb) wie der, der ihn füllt.
siehe : manac'h
 

Salud

Salud d'an dud
D'ar re vras ha d'ar re vunut.
Guten Tag liebe Leute, große und kleine !
 

Sant

Kenavo d'ar sant pa vez graet ar mirakl.
Lebewohl dem Heiligen, wenn das Wunder geschehen ist.
 
Ne servij ket
Pediñ ar sant pa ne glev ket.
Es nützt nichts, den Heiligen anzuflehn, wenn er kein Gehör schenkt.
 
Hemañ zo evel Sant Tomaz
Diwezhañ den a gredas.
Der ist wie der Heilige Thomas, der Letzte, der glaubte.
 

Saout

Diouzh an aez
Eo kas ar saout er-maez.
Je nachdem wie es sich gibt, lässt man die Kühe hinaus. (d.h.unsere Ausgaben müssen unseren Mitteln entsprechen.)
 
Roit d'ar saout boued fraezh (= yac'hus)
Hag e savo dienn war al laezh.
Gebt den Kühen gesundes Futter, und es steigt Rahm auf die Milch.
siehe : buoc'h
 
Ar saout a zebr lann
A vez druz o amann.
Kühe, die Stechginster fressen machen ihre Butter fett.
 

Saoz

Saozon
Er-maez eus Iwerzhon!
Engländer, raus aus Irland ! (Politischer Slogan)
 

Sentiñ

An hini na sent ket a sant.
Wer nicht hört, fühlt. (Vergl. Wer nicht hören will, muss fühlen.)
 
Ar vag ne sent ket ouzh ar stur
Ouzh ar garreg a ray sur.
Das Schiff, das dem Steuer nicht gehorcht, gehorcht ganz sicher dem Riff. (d.h. wer nicht gehorcht, geht seinem Untergang entgegen)
 

Serriñ

Goude ar serrer e teu an diserrer.
Nach dem Anhäufer, kommt der Ausgeber. (d.h. geiziger Vater, verschwenderischer Sohn)
 

Seul

Seul vui seul vuioc'h.
Je mehr - umso mehr. (d.h. je mehr man hat, umso mehr will man haben)
 
Seul vui, seul c'hoazh.
Je mehr - umso mehr noch dazu. (d.h. je mehr man hat, umso mehr will man noch dazu haben.)
 
Seul vui e vez sec'hed, seul vui e vez evet
Seul vui e vez evet seul vui e vez sec'hed.
Je mehr Durst man hat, umso mehr trinkt man. Je mehr man trinkt, umso mehr Durst hat man.
 
Seul dostoc'h, seul dommoc'h,
Ha seul nebeutoc'h a blas.
Je näher, je wärmer, und je weniger Platz nimmt man ein.
 
Seul goshoc'h seul sotoc'h.
Je älter, je dümmer.
 
Seul gent ez eer en hent ha seul gent e tegouezher.
Je eher man sich auf den Weg macht, umso früher kommt man an.
siehe : glav
 

Si

Pep den en deus ur si
An hini n'en deus ket daou en deus tri.
Jederman hat Fehler, und wer nicht zwei hat, der hat drei.
 
Ur si ne vez ket aezet da goll.
Einen Fehler verliert man nicht leicht.
 

Siminal

Dibaot siminal a voged
Hep na ve tan en oaled.
Selten der Schornstein, der raucht //ohne dass Feuer im Herde schmaucht.
 

Skav

Lec'h ma vez skav
E vez dour-sav.
Wo Weiden stehn, ist Quellwasser.
 

Skeiñ

Ret eo skeiñ war an tomm pa vez ruz an houarn.
Man muss aufs Heiße schlagen, //solang das Eisen rot ist.
 
Ret eo skeiñ war an houarn keit ha ma vez tomm.
Man muss das Eisen schmieden solang es heiß ist.
 

Skiant

Gwelloc'h skiant eget arc'hant.
Wissen ist besser als Geld.
 
Hennezh en deus skiant prenañ
Eus ar seurt a vez da werzhañ.
Der hat Erfahrung von der Sorte, die im Handel angeboten wird . (d.h. er muss noch viel Erfahrung sammeln.)
 
Gwellañ skiant, skiant prenet.
Prenet diwar ma c'houst, ha n'eo ket diwar goust ar re all!
Das beste Wissen ist das erkaufte. (Die Erfahrung) //Auf meine eigenen Kosten erkauft und nicht auf Kosten anderer ! (d.h. selbst gesammelte Erfahrung)
 

Skouarn

Skouarn dehou
Gwall geloù
Skouarn gle(iz)
Keloù nevez.
Rechtes Ohr, schlechte Nachricht. Linkes Ohr, (gute) Neuigkeit.
 
Pa voud ar skouarn gleiz
Meuleudioù a-leizh
Pa voud ar skouarn dehou
Meuleudioù hebiou.
Wenn das linken Ohr saust, Lob in Hülle und Fülle, wenn das rechte Ohr saust, verfehltes Lob.
 

Skouer

Skouer vat
A zoug bepred had.
Gutes Beispiel trägt immer Samen.
 

Skoulm

Ur skoulm graet gant an teod ne vez diliammet gant an dent.
Ein mit der Zunge gemachter Knoten wird nicht mit den Zähnen gelöst.
 

Skuizh, skuizhañ

Skuishoc'h e vezer o tankeal (= monedone)
Eget o kerzhet.
Trampeln ist ermüdender als Gehen.
 
Kentoc'h e skuizh ar freilh eget al leur.
Der Dreschflegel wird eher müde, als die Tenne. (Sexuelle Anspielung)
 

Soner

Ar soner war e varrikenn
A ra d'ar yaouankiz breskenn.
Der Musiker auf seinem Fass bringt die Jugend in Bewegung.
 

Soñjal

C'hwi a soñj deoc'h
E oa ho mamm a oa tad deoc'h?
Denkt ihr etwa, eure Mutter war euer Vater ? (d.h. ihr seid nicht schlau)
 

Sot

Neb zo sot yaouank-flamm
Evit koshaat ne fura tamm.
Wer blutjung närrisch ist, wird mit dem Alter nicht vernünftig.
 
Pep hini a vez sot gant e damm loened.
Jederman ist in sein Tierchen vernarrt.
 
An hini zo sot hag a oar
A zisod pa gar
Wer närrisch ist und weiß es, der wird vernünftig, wann er will.
 
Te zo sot ha me zo fin
Te 'evo dour, me 'evo gwin.
Du bist dumm und ich durchtrieben, du wirst Wasser trinken und ich Wein.
 
Te zo sot
Pa n'anavezez ket krampouezh diouzh yod.
Du bist dumm, du unterscheidest ja nicht mal die Crêpes vom Brei.
 
Kement-se zo evit lakaat ar sod da gomz hag ar fur da devel.
Das bringt den Narren zum Reden und den Weisen zum Schweigen. (Wird gesagt, wenn man auf die Frage "Warum ?" nicht antworten will.)
 

Soubenn

Evit ober soubenn vat
E vez ret lezel ar c'haol da poac'hat (= poazhañ).
Will man eine gute Suppe kochen, muss man das Sieden des Kohls abwarten.
 
Soubenn an tri zra: dour, holen ha bara.
pe: Soubenn an tri zraig: dour, holen ha baraig.
Drei Dinge-Suppe : Wasser Salz und Brot. //oder Suppe der drei Dingelein : Wasser, Salz und Brotstücklein.
 
Soubenn al laezh pa vez re sall
A lavar an dud zo ur meuz fall.
Von der Milchsuppe, wenn sie zu viel Salz hat, sagen die Leute, dass es ein schlechtes Gericht ist.
 

Stourm

Hep stourm ne vezer ket trec'h.
Ohne Kampf gibt es keinen Sieger.
 

Strakal

Kement a strak
Ne dorr ket krak.
Alles was kracht, zerbricht nicht gleich.
 
Ober strakal e skourjezig
Ne zastum ket kezeg spontik.
Sein Peitschchen knallen bringt nicht die durchgehenden Pferde zurück.
 

Sul

Da Sul ar C'hazimodo
E vez torret ar c'hozh podoù.
Am Quasimodo-Sonntag zerschlägt man das alte Geschirr.
 
Da Sul ar Beuz
E teu an naer eus ar c'hleuz.
Am Palmsonntag kommt die Schlange vom Berghang.
 
Deiz Sul ar Bleunioù
E tispak an naered eus ar c'hleuzioù.
Am Palmsonntag kommen die Schlangen von den Berghängen ins Freie.
 

Sur

Gwelloc'h bezañ sur evit bezañ war var.
Lieber gewiss sein als im Zweifel.
 

Sutal

An hini a sut diouzh an noz
A vo sot pa vo kozh.
Wer nachts pfeift, wird im Alter verrückt werden.
siehe : c'hwitellat
 
Ne dalv ket ar boan sutal
Pa ne fell ket d'ar marc'h staotal.
Es lohnt sich nicht zu pfeifen, wenn das Pferd nicht pissen will.
 
Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek
· Vorwort
· A
· B
· C-D
· E-F
· G-I
· K
· L
· M
· N-P
· R-S
· T-Y
· Da lenn