 |
Diccionarios y gramáticas |
|
|
 |
Komzit !
Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek
Selección de dichos y refranes bretones
|
|

- An tamm hag al lomm
A zalc'h an den en e blomm.
- La tajada y la gota (La comida y la bebida) //Dan al hombre
aplomo.
- Al lomm hep an tamm
A lak an den da gaout lamm.
- La gota sin la tajada //Hacen decaer al hombre. (La bebida sin
la comida)
- An tamm hep al lomm
A chom war ar galon evel plomm.
- La tajada sin la gota //Cae en el estómago como plomo. (La
comida sin la bebida)
ver : boued
- Tamm ha tamm
E oa graet e vragoù da Yann
(Tammig ha tammig ... da Yannig)
(Tammoù ha tammoù ... da Yannou)
- Poco a poco se le hizo el pantalón a Yann. (o : Yannig,
Yannou)
ver : a van da
van
- Da heul Yann e teu e damm.
A la suite de Yann vient sa
nourriture.
- En pos de Yann //Viene su pan. //(Compare : Cada niño nace
con su pan bajo el brazo. Se dice, además, de los niños que siempre
tienen algo que comer en la boca.)
- Tan ha dour ha bara sec'h
A vez kavet e pep lec'h.
- Fuego, agua y pan seco //Se encuentran dondequiera.
- An tan a zegas levenez
Ha pa ve en eost e vefe.
- El fuego trae alegría, aún en agosto. (El mes más caluroso en
Bretaña)
- Pa vez an tan en askorn bras
An hini bihan a vez wazh.
- Cuando el fuego está en el hueso grande, lo sufre el pequeño.
(Alusión sexual)
- Foar an arigrap:
Neb a dap a dap
Neb a skrab a skrab.
- A robar se ha dicho : //Quien atrapa atrapa, //Quien araña
araña.
- Ordinal e vez tapet an den diwar-bouez e
deod.
- De ordinario a la gente la atrapan por la lengua.
- Teod hir, dorn berr.
- Lengua larga, mano corta.
- Neb a zo lemm e deod
A dle bezañ kalet e skouarn.
- Quien tiene la lengua aguda, que tenga el oído duro.
- Teod ar c'hi zo medisin
Teod ar c'hazh zo ampoezon.
- Lengua de perro es médico, //Lengua de gato es veneno.
- Teod ar c'hi zo medisinour
Teod ar c'hazh zo treitour.
- stop Lengua de perro es médico, lengua de gato es traidor.
(Otra versión)
- Ar gwall deodoù zo gwashoc'h evit an
Ankou
Ar gwall deodoù a lak lazhañ
Hag an Ankou ne ra ken met kas
gantañ.
- Las malas lenguas son peor que la muerte. //Las malas lenguas
mandan a matar. //Ankou (La Muerte) no hace más que venir a
recoger.
- A-raok komz grit nav zro
Gant ho teod en ho kenou!
- Antes de hablar denle nueve vueltas a la lengua en la
boca.
- Term-term a ya da gozh.
- stop Quejicoso llega a viejo. (Él que vive quejándose de su
salud tiene larga vida.)
ver : klemm
- Term bemdez, ha bev da
viken.
- Todos los días se queja, y siempre vivito.
- Ret eo terriñ ar graoñenn
Evit kaout ar vouedenn.
- Hay que cascar la nuez para comerla.
- Un ti mat zo gwelloc'h evit kalz a
barkoù.
- stop Una buena casa vale más que mucho terreno.
- Gwelloc'h un ti bihan bouedek
Eget un ti bras hag avelek ( pe Eget ur park bras
avelek.
- Mejor una casita con comida, que una casona venteada. (o :
...que un gran terreno venteado)
- Tiez savet gant krec'hin tud
A saver ken buan, ken divrud.
- Casas de piel humana, qué pronto, qué calladamente se
construyen.
- An hini a deuk en ul lec'h en devez c'hoant da
sevel eno e di.
- Quien da un traspié en un lugar quiere levantar su casa ahí.
(Se le dice a quien de pronto tropieza al caminar.)
- Un dommadenn
A ya gant ur fourradenn.
- El calor se va //Con una ráfaga.
- Kant bloavezh tommañ a ya gant ur gaouad
avel.
- Cien años de calefacción desaparecen con un vendaval. (Que
derriba un bosque..)
- Tomm an heol, glav a ra:
Poent eo mont da blac'heta.
- El sol calienta, llueve : //¡ Es tiempo de salir a la
conquista !
- N'eo ket un devezh tomm a ra an
hañv.
- Un día caluroso no hace verano. (Compare : Una golondrina
no hace verano.)
- Tost ne dap ket,
Berr ne skoulm ket.
- Cerca no coge, corto no ata. ("Casi"no basta)
- An tostañ d'an tan a domm da
gentañ.
- El más cercano al fuego se calienta primero.
- Dister eo an dra ma ne dalv ket goulenn
anezhañ.
- Es cosa de poca monta, si no mueve a preguntar.
- Etre an tre hag al lanv
E c'hall pep hini skrivañ e anv.
- Entre marea baja y marea alta cualquiera escribe su nombre. (Es
propiedad pública)
- E-lec'h ma'z eus tremen
Ez eus hent pe wenodenn
- Si hay paso, hay camino o vereda.
- Tremen pa vez, ha tremen pa ne vez
ket
A zo tremen bepred.
- Abstenerse cuando hay y abstenerse cuando no hay es siempre
abstenerse.
- Tremen pa vez
Ha tremen pa ne vez
Ha tremen ordinal zo re.
- Abstenerse cuando hay, //Y abstenerse cuando no hay, //Y
abstenerse siempre, es demasiado.
ver : amzer
ver : yun
- Pa vez tremenet an eur n'eus eur ebet
ken.
- Cuando pasó la hora, ya no es hora.
- E-lec'h ma vez tri
E vez toull an ti.
- stop Donde viven tres, la casa tiene agujeros. (Los secretos se
escapan.)
- Tristañ daou dra zo er bed:
Koll ar gweled hag ar c'herzhed.
- Las dos cosas más tristes del mundo : perder la vista y el
movimiento.
- Pa lez an den lakaat un troad war e c'houzoug
e vez laket daou.
- Si uno deja que le pongan un pie en la nuca, le pondrán
dos.
- An trubuilh ne varv den ebet
gantañ
- De tribulación no se muere nadie.
- Truez zo marv, karantez zo
interet.
- Compasión muerta, amor enterrado.
- Truez hep sikour a ra nebeud a
vad.
- Compasión sin (prestar) ayuda de poco vale.
- Truez na ziverr mann.
- La compasión abrevia nada, no llega a nada.
- Laret e vez trugarez d'ar c'hi
Ha bennozh Doue da vestr an ti.
- Se le dice "gracias" al perro y "bendición de Dios" al señor de
la casa. (bennozh Doue = gracias, al pie de la letra "bendición de
Dios")
- Forzh tud, fall sikour.
- Mucha gente, mala ayuda.
- Unan, daou, tri:
Chao pa gari! (e penn kentañ ur
redadeg)
- Uno, dos tres : ¡ Sal cuando quieras ! (¡ A correr
todo el mundo !)
- Urcher hag archer, den n'o c'har war an
douar.
- Alguacil y guardia nadie quiere que existan.
- Eus vi torret da alumenn
Ne zigloro labous biken.
- Del huevo cascado de tu tortilla //nunca saldrá un
pollito.
- Yac'h ha dibistik
Ha c'hoant c'hoari un tammig.
- Sano y salvo, //Y con ganas de jugar un rato. (Alusión
sexual)
- Yannig 'falla bemdez
Falloc'h arc'hoazh evit hirie.
- Yannig que empeora todos los días, peor hoy que mañana.
- Pep Yann a anavez (pe zo boaz ouzh) e
Gatell.
- Cada Yann conoce (o : está acostumbrado a) su
Katell.
- Ar yaou
An deiz diwezhañ nemet daou.
- Jueves, último día menos dos.
- An dud yaouank a gav gante
E kouezh an aour eus beg ar
gwez.
- Los jóvenes encuentran que el oro cae de la copa de los
árboles.
- Keit ha ma vezer yaouank eo goro ar
c'havr
Ha pa vezer kozh evañ al laezh.
- Mientras se es joven hay que ordeñar la cabra y cuando se es
viejo beber la leche. (Hay que ahorrar para los días de la
vejez)
- Dre o beg e tev (dozv) ar
yer..
- stop Con el pico pone la gallina. (Según su comida)
- Ar yer a zebr aour hag a gac'h
arc'hant.
- Las gallinas comen oro y cagan plata. (Alusión al color de su
alimento, al de sus huevos, así como al producto de estos.)
- Diouzh ar yar gozh e vez gwerzhet ar
polizi.
- Después de vender la gallina vieja, se venden los pollos.
- Ur yar pa he devez dozvet a zo ret dezhi
kanañ.
- Una gallina que ha puesto tiene que cacarear. (Dícese también
de la persona que presume)
- Dibaot ar yar na goll he vi
O kanañ re goude dozviñ.
- Rara es la gallina que no pierde su huevo si cacarea demasiado
después de ponerlo. (No te jactes demasiado pronto)
- Anez ar yec'hed n'eus netra.
- Sin salud no hay nada.
- Pemp munud (pe un eurvezh)
yec'hed
A ra vad d'un den klañv.
- Cinco minutos (o : Una hora) de salud le hacen bien al
enfermo.
- Yec'hed deomp holl
Hemañ zo vont da goll.
- ¡ A la salud de todos ! //¡ Este va a su perdición !
(Este = el vaso de vino que desaparecerá, pues será bebido)
- Yec'hed deomp tout
Hemañ zo 'vont en e roud.
- ¡ A la salud de todos nosotros ! ¡Este se va por su
camino ! (este trago)
- An hik
Yec'hed da vihanik
Ha da gozhik (pe da vrazik)
marv-mik.
- El hipo //Salud para el pequeño, //Molestia horrible para el
viejo.
- Yenañ tra zo en ti:
Pennoù daoulin an ozhac'h ha fri ar
c'hi.
(pe ... revr ar c'hazh ha fri ar c'hi
)
- Las cosas más frías que hay en la casa : las rodillas del
patriarca y el hocico del perro (o : ...el trasero del gato y
el hocico del perro)
- Pep hini yezh e vro.
- A cada cual la lengua de su país.
- Pa verv ar yod e toull ar vazh
E lar ar merc'hed e vez poazh.
- Cuando las gachas hierven en el hoyo del palito, //Dicen las
mujeres que están listas.
ver : louf
- Pa vez re domm ar yod
E skaot.
- Cuando las gachas están demasiado calientes, //Queman.
- Yun pa vez, ha yun pa ne vez ket
A zo yun bepred.
- Ayunar cuando hay, y ayunar cuando no hay, es siempre
ayunar.
ver : tremen
|
 |
Un dibab
lavaroù ha krennlavaroù brezhonek |
|
|
 |