Kervarker
 Abaoe 1995 Brezhoneg  ·  Français  ·  English  ·  Español  ·  Deutsch  
Kervarker
· Página Inicial
· Sobre nosotros
· FAQ

Aprender y descubrir
· Curso de bretón en línea
· Oraciones bretonas
· Cuentos en bretón simplificado

Diccionarios y gramáticas
· Breve compendio de gramática
· Refranes
· Nombres bretones
· Favereau online

Historia
· ¿ Qué es la lengua bretona ?

Komzit !

Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek

Selección de dichos y refranes bretones

M

Mab

Mab e dad eo ar C'hadiou
Pe a vent pe a liv.
Kadiou es el hijo de su padre, o en la talla o en el color.
 
Mab diouzh tad.
El hijo según el padre. (De tal padre tal hijo.)
 

Mad (-où)

Madoù a zeu, madoù a ya,
Evel moged, evel pep tra.
Los bienes vienen, los bienes se van, como el humo, como todo.
 
Madoù a zeu, madoù a ya
Karantez morse ne guita.
Los bienes vienen, los bienes se van, >BR>el amor no se va jamás.
 
Madoù a ya gant dour ar stêr
Ar garantez a chom er gêr
Los bienes se van con el agua del río, el amor se queda en casa.
 
Ar madoù a zeu dre un hent fall
A zo diaes meurbet da ziwall
Los bienes que vienen por mal camino, son muy difíciles de guardar.
 
Madoù dilaosket zo d'an holl.
Los bienes abandonados son de todos.
 
An hini en deus c'hoant da zastum madoù
Pa vo krog an tan, lazhet ar gouloù.
Quien quiere juntar bienes, en cuanto tenga la lumbre prendida, que apague la luz.
 

Madelezh

Gwell eo madelezh evit braventez (pe evit koantiri).
Más vale bondad que belleza.
 

Malarjez

Gwell un tamm bemdez
Eget re da Valarjez.
Mejor un poco cada día que demasiado el día de Carnaval.
 
Malarjez e toull an nor, Pask e-tal an tan.
Carnaval en la puerta, Pascua junto a la lumbre.
 
Malarjez, Malarjez
Me garje vije bemdez
An eost div wech ar bloaz
Ha Gouel Mikael bep seizh vloaz.
Carnaval, Carnaval, //Que fuera todos los días, //La siega dos veces al año, //Y el día de San Miguel* cada siete años. (* Día de pago del arrendamiento)
 

Mallozh

Doue d'az pendraouilho
Eus an eil moger d'eben
Ken e vi erru war ar plaen (gerioù mallozh fentus) SV 45
Que Dios te envíe a empujones de un muro al otro, hasta que te encuentres acicalado. (Maldición humorística)
 

Mamm

An hini en deus mamm
En deus tamm.
El que tiene madre, //Tiene bocado. (Las madres alimentan a sus hijos.)
 
Ar vamm da gentañ, ar verc'h da c'houde.
Primero la madre, después la hija. (Cortesía respetando las precedencias)
 

Manac'h

Pep manac'h
A bed (pe a gomz) evit e sac'h.
Cada fraile pide por (o : habla a favor de) su talego.
 
Reizhenn manac'h a zo tennañ
Digant an holl hep reiñ netra.
Regla de fraile es sacarles a todos sin dar nada. (Alusión a las órdenes mendicantes)
 

Mann

Re a vann (pe re a netra)
Ne dalv mann.
Demasiado de nada //No vale nada.
 
Mann da vann
Ne dalv mann.
Nada para nada //No vale nada.
 

Marc'h

Arabat klask kaout ar marc'h hag an arc'hant.
Lo que no se debe es intentar alzarse con el caballo y la plata.
 
Arabat mont primoc'h eget ar marc'h hon doug.
La cosa no es ir mas rápido que el caballo que nos lleva.
 
N'eo ket diouzh ar vent e vez prenet ar marc'h.
No es por la alzada que se compra el caballo.
 
Meur a varc'h mat zo marvet o vont adarre.
Más de un buen caballo murió al seguir avanzando. (Debemos saber dosificar nuestros esfuerzos.)
 
" Deomp adarre " en deus lazhet meur a varc'h (da respont da unan en deus
lavaret " Deomp adarre ").
" Vamos adelante!" mató a más de un caballo.
 
N'eo ket ar marc'h a c'hounez e gerc'h
A zebr anezho bep gwech.
No siempre el caballo que gana su avena, es el que la come.
ver : kerc'h
 
N'eo ket gwellaat a ra ar marc'h pa vez ret e varc'hegezh re alies.
No es engordar lo que hace el caballo cuando lo montan demasiado.
 
Ar marc'h a-raok a vez laret " Yao " dezhañ.
Al caballo de adelante se le dice "¡Arre!"
 
Ar marc'h a sach a vez hopet warnañ.
Al caballo de tiro se le gritan órdenes.
 
Ar marc'h a reud ouzh ar c'hentroù
A ra gaou bras ouzh e gostoù.
El caballo que se resiste al aguijón se hace daño en los ijares.
 

Marc'had

An divizoù a ra ar marc'hadoù.
Las condiciones hacen los negocios.
 

Marc'hadourezh

Marc'hadourezh pentet
Hanter werzhet.
Mercancía pintada, (publicidad) //A mitad vendida.
 

Marc'hata

Marc'hata,
D'un all da vriata.
Negociar, //Para que otro abrace. ( alcahuetes, casamenteros)
 

Mareaj

N'eo ket pa vez tremenet ar mareaj e vez mont da ormela.
No es después que pasa la marea cuando se pescan las orejas de mar.
 

Marteze

N'eo ket gant martezeoù
E vager al leueoù.
No es con "quizás" que se alimenta a los becerros. (Hay que ser realista.)
 
Gant martezeoù
E vez maget al leueoù.
Con "quizás" se alimenta a los becerros. (Los tontos creen cualquier cosa. En bretón leue, becerro, significa también tonto.)
 

Marv

Pelloc'h e vimp marv eget paour.
Más tiempo estaremos muertos que pobres.
 
Etre marv ha bev e vez ret derc'hel da vont.
Entre muerto y vivo hay que continuar andando. (...viviendo, ...trabajando)
 

Mat

Mat ha buan
N'int ket unan.
Bien y rápido no son la misma cosa.
 

Matezh

Gwell eo bezañ matezh el lec'h ma'z eus peadra
Evit bezañ mestrez el lec'h ma n'eus netra.
Más vale ser criada donde hay con que, que ser señora donde no hay nada
 

Menn

Bezo du, bezo gwenn
Pep gavr a gar he menn.
Sea negro sea blanquito, //Cada cabra ama a su cabrito. //(Cada cual ama a sus hijos.)
 
Pa zeu ar mennedigoù da saout
Ez eus glav da gaout.
Cuando los cabritos se vuelven vacas, va a llover. (Se refiere al tamaño de las nubes)
 

Mennout

An neb a venn, hennezh a c'hall
An neb a c'hall a gas ar gall
El que quiere puede, el que puede saca a los franceses.
 

Merc'h

Merc'h he mamm eo Katell.
Katell es hija de su madre.
ver : mab
 
Hevelep mamm, hevelep merc'h.
Tal madre, tal hija.
 
An truilhoù hag ar merc'hed brav
A gav fred atav.
Los paños y las muchachas bellas encuentran siempre compradores.
 
Gwelloc'h dimeziñ abred merc'h
Evit kaout keuz war-lerc'h.
Más vale casar a su hija temprano que lamentarlo después.
 
N'eo ket ur seblant vat
Klevet merc'hed o c'hwistellat.
No es buena señal oír silbar las muchachas. (Superstición)
 

Merc'her

Da verc'her al Ludu da greisteiz
E krog ar big d'ober he neizh.
Miércoles de Ceniza al mediodía //Comienza la urraca a hacer su nido.
 
Merc'her meur goude al ludu
Soubenn an ognon n'eo ket druz.
El Miércoles de Ceniza después de la ceniza, la sopa de cebolla no es grasa.
 

Merenn

Merenn Mari Meur
Pa ne vez ket da greisteiz e vez da un eur.
El almuerzo de Marisolemne, cuando no es al mediodía, es a la una.
 

Mervel

Mervel zo ret, dimeziñ n'eo ket.
Morir obliga, casarse no.
 
Alies e varv ar blantenn a-raok ar wezenn.
A menudo muere la hierba antes que el árbol.
 
Ret e vez mervel evit diskouez e vezer bet klañv.
Hay que morir para probar que uno estaba enfermo.
 
Mervel a vo graet hep bezañ bet amzer da ziskuizhañ!
Uno morirá sin haber tenido tiempo para descansar.
 

Meulerezh

E-lec'h ma vez meulerezh
E vez atav kalz gevierezh.
Donde hay elogios, siempre hay muchas mentiras.
 

Meutad

Daouzek meutad
A ra un troatad.
Dos pulgadas hacen un pie.
 

Mezh

-N'ec'h eus ket a vezh?
-Ar mez zo e beg ar gwez
Hag an dud en o fezh.
-¿ No tienes vergüenza ? (vergüenza = mezh) //-La bellota está en las ramas de los árboles, (bellota = mez) //Y la gente está llena de eso mismo. (...de vergüenza.) //(Juego de palabras con mezh = vergüenza y mez = bellota)
 

Mezv

Gwelloc'h bezañ mezv eget bezañ sot: an hini mezv a zivezvo, an hini sot ne zisodo ket.
Mejor estar borracho que loco : //El que está borracho se desemborracha, //El que está loco no se desenloquece.
 
Ur plac'h vezv n'eo ket mestr d'he zraoù.
Una muchacha ebria no es dueña de sí misma.
 

Mignon

Digant ur mignon eo gwell kaout dour
Eget gwin digant un enebour (pe un treitour)
Mejor recibir agua de un amigo, //Que vino de un enemigo (o : traidor).
 

Milin

Pa ra ar vilin un dro-grenn
E vez yod pe grampouezhenn
Pa chom ar vilin a-sav
Ne vez na yod na bara.
Cuando el molino da una vuelta completa //Hay gachas o crepes. Cuando el molino se detiene, //No hay ni gachas ni pan.
 

Miliner

Miliner gwenn e veg
A laer ar bleud, a laer an ed,
Hag o gounit ne ra ket.
Molinero de hocico blanco //Se roba la harina, se roba el trigo, //Pero ganarlos no los gana.
 
N'eus ket hardishoc'h eget roched ur miliner
Rak bep mintin e pak ul laer.
Nada más osado que la camisa de un molinero, pues cada mañana atrapa un ladrón.
 

Mizioù

Genver a garg ar foz
C'hwevrer he dalc'h kloz.
Enero llena la zanja, febrero la mantiene cerrada. (Lluvia y hielo)
 
Miz C'hwevrer a c'hwezh, a c'hwezh,
Hag a lazh ar voualc'h war he neizh.
Febrero sopla, sopla y mata al mirlo en su nido.
 
Miz C'hwevrer a lak an hanter eus ar pod da virviñ
Hag an hanter all da skorniñ.
Febrero pone a hervir la mitad de la olla y la otra mitad a helar.
 
Meurzh gant ur c'hwezhadenn
A zisec'h ar foz penn-da-benn.
Marzo de un soplo seca la fosa por completo.
 
Meurzh da Veurzh: tanioù-gwall, chas klañv ha naered drouk (pa grog miz
Meurzh d'ur Meurzh).
Marzo en martes : incendios, perros rabiosos y víboras malignas. (Dicho del mes de marzo que comienza con un martes.)
 
Miz Meurzh gant e vorzholioù
Zo ken gwazh hag an Ankou.
Marzo con sus martillos es tan malo como la muerte.
 
C'hoario Meurzh pezh a garo
Ur c'hostez eus ar c'hleuz a dommo.
Juegue marzo como quiera, calienta un lado del monte.
 
Meuz Meurzh ne vez
Ma ne vez ket koan ouzh goulou an deiz.
Manjares de marzo no los habría, //Si no se cenara a la luz del día.
 
Ebrelig, Ebrelig,
Digor da zivaskellig!
¡ Abrilito, abrilito, //Abre tus alitas !
 
Ebrel c'harv, porc'hell marv.
Abril crudo (frío), lechón muerto.
 
Ran a gan a-raok miz Ebrel
He devez war he fri barroù grizilh da devel.
Rana que canta antes de abril //Recibe, para que calle, granizo en la nariz.
 
pe ... A zo gwell dezhi tevel
Pe e vo troc'het he begel.
Variante : ...más le vale callarse, o le cortarán el ombligo.
 
Ebrel gant e gontelloù
A gign ar saout hag al leueoù
Abril con sus cuchillos desuella las vacas y los terneros.
ver : glav
ver : gwrac'h
 
Pa ra glav an deiz kentañ a viz Mae
E pil ar C'hallaoued o gwragez.
Cuando llueve el primero de Mayo, golpean los franceses a sus mujeres.
 
E miz Mae,
Re a c'hlav bemdez
Ha re nebeut bep eil deiz.
En mayo, //Demasiada lluvia, (si es) cada día //Y demasiado poca, cada dos días.
 
(E miz Mae) da hanter ar miz
E tro ar rev e glizh.
(En mayo) a la mitad del mes, se vuelve la helada rocío.
 
Noz ar Wenngaouenn
Etre Mae ha Mezheven
Noche de la lechuza blanca, entre mayo y junio. (La noche entre los dos meses)
 
Pa vez eost ma chom al labourer war e skaoñ
E varvo an dudjentil gant an naon.
Cuando en agosto el campesino se queda sentado en su banco, //Los nobles morirán de hambre.
 
Miz Here a lavare dre e feiz
" N'eus mui banne gwin e Breizh "
Setu aze ur galonad
D'an hini er c'hav mat.
Octubre afirma por fe de su alma //"No hay ni gota de vino en Bretaña." //Y miren cómo se disgusta //Todo aquel que tanto le gusta.
 
Da hanternoz Gouel an Hollsent
Ez a miz Here en e hent
Hag e teu miz Du kerkent.
A la medianoche de Todos los Santos, octubre se va y noviembre viene sin demora.
 
Pa ya miz Here en he hent
Da hanternoz e vez Gouel an Hollsent.
Cuando octubre se va de camino, es la medianoche de Todos los Santos.
 
Miz Kerzu, miz ar gouelioù
Eo miz ar gwadigennoù.
Mes de diciembre, mes de fiestas, //Y mes de las morcillas.
 

Moc'h

War-dro ar moc'h
E vez soroc'h
Junto a los puercos hay gruñidos.
 

Moged

Gwell eo moged forn
Eget avel skorn.
Más vale humo de horno que viento helado.
 
Moged tomm zo gwelloc'h evit avel yen.
Más vale humo caliente que viento frío.
 
Gwelloc'h ar moged evit ar rev
Ne stag ket kement ouzh ar blev.
Más vale el humo que la helada, que no agarra tanto los cabellos.
 

Mont

Ar c'hentañ mont (da zimeziñ)
Ar sklaerañ kont.
La salida más temprana es la cuenta más clara. (Mientras antes se casen mejor.)
 

Mor

D'ar mor en em denn ar pesked.
En el mar se juntan los peces. (en donde abundan)
 
El lec'h m'emañ ar mor emañ ar pesked.
Donde está la mar están los peces.
 

Moualc'h

Ar voualc'h beg melen
A dremen oad an den.
El mirlo de pico amarillo rebasa la edad del hombre.
ver : oad
ver : ki
 

Mouzhañ

An hini a vouzh ouzh e voued
A lak toull e revr souezhet.
El que le pone mala cara a su comida, hace que el hoyo de su trasero se asuste.
 
Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek
· Prefacio
· A
· B
· C-D
· E-F
· G-I
· K
· L
· M
· N-P
· R-S
· T-Y
· Da lenn