Kervarker
 Abaoe 1995 Brezhoneg  ·  Français  ·  English  ·  Español  ·  Deutsch  
Kervarker
· Página Inicial
· Sobre nosotros
· FAQ

Aprender y descubrir
· Curso de bretón en línea
· Oraciones bretonas
· Cuentos en bretón simplificado

Diccionarios y gramáticas
· Breve compendio de gramática
· Refranes
· Nombres bretones
· Favereau online

Historia
· ¿ Qué es la lengua bretona ?

Komzit !

Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek

Selección de dichos y refranes bretones

K

Kae

Ur c'hae-spern a ya da dri bloaz,
Tri oad-kae, oad ki,
Ti oad ki, oad marc'h,
Tri oad marc'h, oad den,
Tri oad den, oad moualc'h beg melen,
Tri oad an den e chom ar voualc'h er c'hoad,
Nemet er goañv e ve re yen.
Un seto de espino dura tres años, //Tres vidas de espino, una vida de perro, //Tres vidas de perro, una vida de caballo, //Tres vidas de caballo, una vida de hombre //Tres vidas de hombre, una vida de mirlo de pico amarillo, //Tres vidas de hombre permanece el mirlo en el bosque, //A menos que el invierno sea demasiado frío.
 

Kaer

Ar c'haerañ charretour a ziskar e garr.
El mejor carretero vuelca la carreta.
 

Kafe

Emañ en e gaerañ
Evel Yann o vont da graoña.
Él está en sus mejores galas, como Yann que va a buscar nueces.

Kafe bervet, kafe lazhet.
Café hervido, café matado. (estropeado)
 
Ar c'hafe du hag ar gwin gwenn
A ra d'ar merc'hed koll o fenn.
Café negro y vino blanco hacen a las mujeres perder la cabeza.
 

Kalon

Kalon yac'h a rank debriñ.
Corazón (o estómago) sano tiene que comer.
 

Kalvez

Dibaot ar c'halvez
A labour hep danvez.
Raro el carpintero que trabaja sin material.
 

Kamm

Kamm ki pa gar.
El perro cojea cuando quiere. (Según su conveniencia)
ver : kazeg
 

Kammed

Kammed ha kammed
E reer tro ar bed.
Paso a paso se le da la vuelta al mundo.
 
Gant ar c'hammed kentañ
E krog ar veaj hirañ.
Con el primer paso comienza el viaje más largo.
 

Kan

Na ganit ket ken abred diouzh ar beure
Betegouzout e c'hwibanfec'h emberr.
No canten tan de mañanita, para que no jadeen esta noche.
 

Kanevedenn

Kanevedenn diouzh an noz
Glav pe avel antronoz.
Arco iris por la tarde, lluvia o viento el día siguiente.
 
Kanevedenn diouzh ar mintin
Sin vat d'ar pirc'hirin.
Arco iris por la mañana, buena señal para el peregrino.
 
Kanevedennig troc'het e vi
Ha banne glav ebet ne daoli.
¡ Arco iris, te van a cortar, //Y ni gota de lluvia vas a echar !
 

Kaoc'h

Kaoc'h ha dour
Zo mat d'ar pour.
Mierda y agua son buenas para las peras.
ver : debriñ
 

Kaol

Ret eo gortoz ar c'haol da boac'hat (=da boazhañ
Pa vez c'hoant d'ober soubenn vat.
Hay que esperar que los coles se cuezan, cuando se quiere preparar una buena sopa. (Hay que saber esperar.)
 

Kaoter

Klev ar gaoter o sarmon d'ar pod-houarn!
¡ Oye al caldero sermoneándole al puchero !
 

Kaout

An hini en deus, en deus, ( pe a lip e weuz)
Hag an hini n'en deus ket a sell a-dreuz
Ha labour sellet en deus.
Quien tiene, tiene (o : se relame el labio), y quien no tiene mira a través (de la celosía), y trabajo para ver tiene.
 
An hini en deus madoù hag a ro
En deus mignoned e pep bro.
An hini en deus madoù ha ne ro ket
N'en deus mignon ebet.
Quien tiene bienes y da, //Tiene amigos dondequiera. //Quien tiene bienes y no da, //Ningún amigo tendrá.
 
Evit kaout e ranker goulenn.
Para tener hay que pedir.
 

Kaozeal

Hennezh a oar kaozeal ken brav
Ma tennfe laezh gant un tarv.
Él sabe hablar tan bien, que sacaría leche de un toro.
 

Karantez

Gwelloc'h karantez leizh an dorn
Eget arc'hant leizh ar forn.
Mejor la mano llena de amor, que el horno lleno de plata.
 
Gwelloc'h karantez etre daou
Eget madoù leizh ar c'hraou (pe Eget na eo...)
Más vale amor entre dos, que el pesebre repleto.
 
Karantez dost, karantez laosk
Karantez bell, karantez well.
Amor cercano, amor flojo ; amor lejano, amor mejor. (Lejos de los ojos, cerca del corazón.)
 
Dousoù e pep lec'h
Karantez e nep lec'h.
Novias por todas partes, //Amor en ninguna parte.
 
Gant karantez zo plijadur
Ha gant madoù tamalladur.
Con el amor hay gusto, con los bienes pleito.
 
Ar vleunienn a dro a-wechigoù
Karantez plac'h a dro atav.
La flor a veces cambia (gira), amor de mujer cambia siempre.
 
Ar garantez oc'h en em gaout
An ibil kig o vont er faout.
El amor llega, el miembro entra a la vaina.
 
Karantez c'hoar
Breur na oar.
De amor de hermana no sabe hermano.
 

Karout

Karout hep bezañ karet
A zo kriz ha kalet.
Amar sin ser amado es duro y cruel.
 
Karet ar merc'hed hag ar gwin
A denn peurvuiañ da wall fin.
Amar las mujeres y el vino por lo general termina mal.
 
Karout kened ne bad ket pell
Karout onestiz a zo gwell.
Amar la belleza dura poco, más vale amar la honestidad.
 

Karr

Karrig a dro
A denn bro
Karrig a red
Ne bad ket.
Carreta que rueda recorre mundo, carreta que corre no resiste.
ver : rod
 
Karr 'uz maen, maen 'uz karr
La carreta desgasta la piedra, la piedra desgasta la carreta.
ver : falz
 
Pa vez aet (pe troc'holiet) ar c'harr en douflez e weler an hent mat.
Cuando la carreta cae en la zanja (o : se ha volcado), entonces se ve el camino correcto.
 

Kartoù

Karo,
An hini n'en deus ket a laro.
Diamante, quien no lo tiene lo dirá. (Dicho en el juego de naipes)
 
Keur,
Seurt n'em eus ket nemeur.
Corazón, algo que casi no tengo. (Dicho en el juego de naipes)
 

Kastell

Kastilli a-ziabell
O deus tourioù uhel.
Los castillos de lejos tienen las torres altas.
 

Kazeg

Ur gazeg kamm a ya pell.
La yegua coja va lejos.
 
Dreist moue ar gazeg kozh e vez kabestret an ebeulez.
Por encima de la crin de la yegua vieja se atrapa la potranca. (Hay que gustarle a la madre para conseguir la hija.)
 
Pa vez lavaret " hei! " d'ar gazeg wenn
E vez lavaret d'an harnez penn-da-benn.
Al decir "¡ arre !" a la yegua blanca se le ha dicho a al tiro completo.
ver : saout
 
N'eo ket ar c'hezeg bras
A gas ar c'herc'h d'ar marc'had.
No son los caballos grandes, los que llevan la avena al mercado. (Los más grandes no son los más fuertes.)
 

Kazh

Pa vez moan ar gazhez
E vez sur eus he bloavezh.
Cuando la gata está flaca, tiene su año asegurado. (Está apta para la reproducción)
ver : ki
 
P'en devez un den ur c'hazh da foetañ, koulz eo e foetañ diouzhtu.
Cuando hay un gato que castrar, que se castre de una vez. (Quitarse de encima una tarea incómoda)
 
Kazh maneget n'eo ket mat da logota.
Gata con guantes no es buena para cazar ratones.
 
Kazhig a vale a lip e bav
An hini a chom e-kichen an tan
A chom da viaoual gant an naon.
Gatito que se pasea, se lame la pata (consigue buena comida) //El que se queda junto al fuego, se queda a maullar con el hambre.
 
Pa vez ar c'hazh tost d'al laezh e oar lipat an dienn.
Cuando el gato está junto a la leche, lo que hace es lamer la crema. (Lo mismo que el libidinoso)
 
Ur c'hozh kazh a gar logod yaouank.
Gato viejo quiere lauchas (ratones) jóvenes.
 
Pa zeu ar c'hizhier d'an haleg
Echu d'ar goañv kalet.
Cuando los gatitos (flores) están en los sauces, terminó el invierno crudo.
 

Kelc'h

Kelc'h a-bell barrad a-dost
Kelc'h a-dost barrad a-bell.
Halo distante (de la luna), aguacero cerca, //Halo cerca (de la luna) aguacero distante.
 

Kelien

Kelien ha merien
Menec'h ha beleien
Pevar seurt loened
Ar gwashañ zo er bed.
Moscas y hormigas, monjes y curas, las cuatro peores clases de animales del mundo. (Dicho anticlerical)
 

Keloù

En tiez-forn hag er govelioù (pe er stankoù, er stalioù)
E vez klevet ar c'heloioù.
En las tahonas y en las herrerías ( o : En los lavaderos y en los almacenes ) se oyen las nuevas.
 

Kemener

Ur c'hemener n'eo ket un den
Kemener eo, ha netra ken.
Un sastre no es un fulano, es un sastre y punto.
 
Kemenerien omp tout
Met an tailh a zoug.
Todos somos sastres, pero lo importante es la hechura.
 

Kemm

An hini a gemm e bar
A zimez a-benn pa gar.
Quien cambia de pareja, //Se casa cuando quiere.
 

Kenavo

Kenavo evit an deizioù
Ha yec'hed d'ho kostezioù.
¡ Hasta la vista muy pronto y la salud con vosotros !
 

Ker

Pa vez ker al ler
E c'hoarzh ar botaouer.
Cuando el cuero está caro, se ríe el zapatero.
 
Pa vez ker ar bleud
E vez kezeg treut.
Cuando la harina está cara, hay caballos flacos.
 
N'eo ket ar c'herañ eo ar gwellañ.
Lo más caro no es lo mejor.
 

Kerc'h

Ar c'herc'h pa ziwano
E vo devet o beg dezho.
Cuando la avena brote, se le quemará el pico. (La avena sembrada en octubre es sensible a los fríos de noviembre.)
 
Pa'z a ur gerc'henn gant ar riv
En he lerc'h e tiwan div
(pe: An hini a chom a dalv div).
Cuando a un tallo de avena se lo lleva el frío, germinan dos en su lugar. (o : cada uno que queda vale por dos)
 
N'eo ket ar c'herc'h ar muiañ gonezet an hini a ra ar muiañ a vad d'ar
marc'h.
No es la avena mejor ganada la que más engorda al caballo.
 

Kerc'heiz

Kerc'heiz a lez pesk bihan
A zebr melc'hwedenn d'he c'hoan
Grulla que deja el pececito, come babosa en la cena.
 

Kerse

Kerse
Ne zeu nemet goude.
El pesar no viene hasta después.
 

Keuneud

Seul vui a geuneud seul vrasoc'h an tantad.
Mientras más leña, más alta la llamarada.
 
Muiañ keuneud, brasañ tantad.
Se traduce igual que el anterior.
 
Keuneudenn sec'h,
An neb a vir a gev ( = a gav).
Leña seca, //Quien la guarda la encuentra. (cuando la necesita)
 
Diouzh ar c'heuneud e vez graet an tan
Según la leña sale el fuego.
 

Keuz

Ar c'heuz zo war-lerc'h.
La pena viene después.
 
Keuz a-raok ne vez ket
Keuz war-lerc'h ne dalv ket.
Pena antes, no se siente, //Pena después, no sirve.
 

Kevnid

Ur gevnidenn diouzh ar mintin
Sin a wall fin
Ur gevnidenn diouzh an noz
Sin a geloù mat antronoz
Araña en la mañana, signo de mal agüero, araña en la tarde, presagio de buenas nuevas para el otro día.
 

Ki

Pep ki
Zo mestr en e di.
Cada perro es amo de su casa.
 
Hardizh ki
En e di.
El perro es bravo en su casa.
 
A-benn neuze hag ac'hanen di
En devo harzhet meur a gi.
Para entonces y de aquí hasta allá, //Más de un perro ladrará. (Pasará todavía mucha agua por debajo del puente.)
 
Da bep seurt oad
E red ar c'hi war-lerc'h ar c'had.
A todas las edades corre el perro tras la liebre. (El tenorio no cambia.)
 
Diwar gi, ki; diwar gazh, kazh;
Diwar logodenn ne vez ket a razh.
De perro sale perro, de gato gato, //De ratón no saldrá rata.
ver : kamm
 
Ki (pe kazh) skaotet
En deus aon (pe a dec'h) rak dour bervet.
Perro (o gato) escaldado tiene miedo al (o : huye del) agua hirviendo.
 
E-lec'h ma staot ur c'hi
E staot daou pe dri.
Donde mea un perro mean dos o tres.
 
Ki besk ha kazh diskouarnet
N'int mat nemet da zebriñ boued.
Perro sin rabo y gato sin orejas solo sirven para comerse su comida. (No valen nada.)
 
Dre forzh heskinat (pe hegañ) ar c'hi e teu da vezañ droug.
A fuerza de acosarlo (o : azuzarlo), el perro llega a ser rabioso.
 
Ur c'hi meret, hanter savet
Ur c'hazh meret, hanter lazhet.
Perro mimado, medio adiestrado, //Gato mimado, medio matado.
 
Tri bloaz o tont da gi, tri bloaz ki, tri bloaz o vont er-maez a gi.
Tres años para ser perro, tres años perro, tres años para dejar de ser perro. (Los perros duran normalmente nueve años.)
 
Harzhal gant ar c'hi, yudal gant ar bleiz
Ha komz brezhoneg e Breizh.
Ladrar con el perro, aullar con el lobo, //Y hablar bretón en Bretaña.
 

Kig

Un tamm kig dindan e veud
A laka an den en e vleud.
Un poco de carne debajo del pulgar (sobre el pan) pone al hombre a gusto.
 
Pep hini a zougo e gig.
Cada cual llevará su carne. (Dicho de borracho)
 
Ar c'hig-penn hag ar c'hig-revr a wella buan.
La carne de la cabeza y la carne del trasero sanan rápido.
 

Kiger

Gwelloc'h bezañ kiger eget bezañ leue.
Más vale ser carnicero que ternero.
 

Klañv

Klañv hep glac'har
Kamm ki pa gar.
Enfermo sin achaques, //Perro cojo cuando le place.
ver : ki
 
Primoc'h e klañvaer eget na wellaer.
Enfermarse va más pronto que sanarse.
 

Klask

Ar c'hlask a zo frank
Ar c'havout n'eo ket stank.
Buscar es común, hallar es raro.
 
Arabat klask vioù fresk e neizhioù warlene.
No conviene buscar huevos frescos en los nidos de antaño.
 

Klemm

Klemm-klemm a ya da gozh.
Quejicoso llega a viejo.
ver : termal
 

Klevet

Kant kleved
Ne dalvont ket ur gweled.
Escuchar cien veces //No vale lo que ver una vez.
 
Klevet ha gwelet a zo daou (pe: n'int ket ur c'hement).
Oír y ver son dos cosas. (o : ....no son lo mismo)
 

Kloareg

Evañ gwin ha kañjoliñ merc'hed
Setu kefridi (pe dever)ar c'hloareg.
Beber vino y acariciar muchachas, he ahí la misión (o : el deber) del clérigo.
 

Koad

Gant bep seurt koad e vez graet loaioù
Gant bep seurt kig e vez graet Mallarjez.
De cualquier madera se hacen cucharas, de cualquier carne se preparan banquetes de Martes de Carnaval.
 

Koant

Te zo koant
Evel lost ar c'hi e bant.
Eres bonito, //Como rabo de perro coleandito.
 

Kof

Gwelloc'h eo kof da freuzañ evit boued da venel.
Mejor panza reventada, que comida sobrante.
ver : boued
 

Koll

Pa vez tro da goll
Eo gwell hanter eget holl.
Cuando es cuestión de perder, más vale mitad que todo.
 
An hini na vrok netra
Na koll na gounit ne ra.
El que no arriesga nada, //Ni pierde, ni gana.
ver : ober
 
Koll
A ro skiant d'ar foll.
Perder le da cordura al loco.
 

Komz

Ma talv va c'homz ur pezh arc'hant
Chom sioul a dalv ouzhpenn ur c'hant.
Si mi palabra vale una moneda de plata, quedarme quieto (callado) vale más de cien.
ver : kaozeal
 

Kontañ

Tennañ a ra koñchoù born
Eus e gelorn.
Ese cuenta disparates de balde.
 

Kordenn

Kordenn a dri gor a vec'h a dorrer.
Cuerda de tres hilos raras veces se rompe.
 

Korf

Korf a c'hounez, korf a foet
N'en devez ezhomm yalc'h ebet.
Cuerpo que gana y cuerpo que gasta, no necesita monedero.
 
Ur c'horf erbedet n'a ken met peder eur warn ugent hiroc'h evit unan all.
Un cuerpo cuidadosamente conservado dura sólo veinticuatro horas más que los demás.
 

Kouez

Kouez al loudourenn
Pa vez sec'h a vez gwenn.
La ropa de la porcachona, cuando está seca está blanca. (Mojar no es lavar.)
 

Kouilhourenn

Pep kouilhourenn
A gav mat he c'heusteurenn.
cualquier fregona halla sus guisos buenos.
 

Koukoug

Ar goukoug pa n'eo ket deuet da Bask
Poent mont d'he c'hlask.
El cucú, cuando no ha llegado en Pascua, es tiempo de irlo a buscar.
 
N'eo ket ganet gant e vamm
An hini en deus klevet ar goukou o kanañ
Nav devezh goude Gouel Yann.
No ha nacido la madre del que oyó al cucú nueve días después del día de San Juan.
 
Gaouiatañ den a zo en ti a glev ar goukoug da gentañ.
El más mentiroso de la casa es el primero que oye el cucú.
 

Kousket

Ar c'housket zo hanter voued.
Dormir es media comida. (Quien duerme come.)
 
Kousket ha leinañ a zo memes tra.
Dormir y desayuno son lo mismo.
 

Kozh

N'a ket da gozh
An hini ne laosk ket avel eus e gof.
No vive viejo que no suelte viento de su cuerpo.
 

Krampouezh

Krampouezh gwinizh ha laezh-tro
Matañ traoù a zo er vro.
Crepes de trigo y requesón //Lo mejor del país son.
 
Ne vo ket bras lod pep hini
Hemañ zo vel ur grampouezhenn etre nav c'hi.
No le tocará mucho a cada uno: es como una crepe entre nueve perros.
 

Kreisteiz

Kreisteiz,
Hanter an deiz,
Hanter ar voued
Hanter al labour n'eo ket.
Mediodía, mitad del día, mitad de la comida, mas no mitad del trabajo.
 

Kriz

Hanter kri(z) ha poazh
Mat-bras,
Hanter poazh ha kri(z)
Mat da zebriñ.
Medio crudo, medio cocido, muy bueno ; medio cocido y medio crudo, bueno para comérselo.
 

Kuzul

Kuzul gwreg hag heol abred
Gwech e vezont mat, gwech ne vezont ket.
Consejo de mujer y sol temprano son buenos a veces, otras veces no.
 
Un dibab lavaroù ha krennlavaroù brezhonek
· Prefacio
· A
· B
· C-D
· E-F
· G-I
· K
· L
· M
· N-P
· R-S
· T-Y
· Da lenn