![]() ![]() |
Abaoe 1995 | Brezhoneg · Français · English · Español · Deutsch |
![]() |
![]() |
![]() |
|
![]() |
Sevel a ran, ha mont etrezek ennañ.
Ul lajad a dremen a-raok din gellet respont dezhañ. Skeudenn penn Kilian a zeu ingal war skramm ma malvennoù, da waskañ ma spered. Strafuilhet on c'hoazh.
Diskouez a ran da Jañ-Loui ar c'horf damguzhet a-dreñv ar burev.
Lakaat a ra e vanegoù plastik ha mont prim da furchal e tiretennoù an armelioù, er gegin... Sellet a ra dindan an arrebeuri. A-greiz-holl e tegouezh ur strollad tud. Seizh en holl. Unan gantañ ur benveg-foto, ur medisin, daou all da glask louc'hoù, merkoù chomet war-lerc'h ar vuntrerien, unan all da gemer notennoù ha daou baotr an ambulañs evit kas ar c'horf ganto. Kement a dud a zo ma 'z eo deuet ar sal da vezañ ur gwir varc'had. N' ouzon ket mui e pelec'h lakaat ma c'horf, petra ober. Echu e dro fri-furch gant Jañ-Loui e kinnig din mont betek stal Vawaime. A-raok kuitaat an ti e taolan ur sell c'hoazh war gorf Kilian. Dres d'an ampoent, paotr e venveg-foto, diseblant, o trapañ skeudennoù anezhañ. Pignat a reomp en oto, ur Safran du.
Loc'hañ a ra ar c'harr-tan. Met, perak 'ta mont d'ar stal?
Ne c'hell ket bezañ an doser, alato! Ganin emañ. E santout a ran e godell diabarzh ma c'habig. N'eus forzh penaos, ne oa ket bet graet un eil skouerenn anezhañ. Nann, ne c'hell ket bezañ an doser! Kredabl-bras eo abalamour d'an doser-se ez eo bet lazhet Mawaime ha Kilian. Ne chom nemedon war hent al lazherien. Piv en deus c'hoant tapout ac'hanomp? Bleiner brein! Gellet 'pije lakaat da vlinker evit treiñ a-zehou! Ha n'eo ket graet ar reolennoù evit an archerien ivez?
Treiñ a reomp dre ur straed vihan, straed ar Velli. Dirak ar stal e chomomp a-sav. Mont a reomp er-maez eus an oto, ha merzout a ra Jañ-Loui diouzhtu eo bet torret ar sielloù 'oa bet lakaet ouzh an nor. Neuze e tenn e bistolenn en ur lavaret din chom a-dreñv dezhañ, hep kaozeal. Erru er stal e taoulamm daou zen gwisket e du, bep a gougoul war o fenn. Amzer da Jañ-Loui bukañ e bistolenn etrezek enno setu int skampet kuit dre dor a-dreñv ar stal. Mont a ra Sanchez d'o heul betek koc'hu Douarnenez, met siwazh, koll a ra anezho e-touez an dud.
Emañ bremañ o redek etrezek ar burev, dianalet-holl ar butuner kozh anezhañ. Sellet a ra e pep lec'h evel pa vefe o klask un dra bennak.
Goude bezañ prederiet e ya Sanchez betek e garr da bellgomz d'e genseurted, evito da zont da glask roudoù. Sellet a ran tro-dro din ouzh ar reuz graet gant al laeron er burev. Mont a ran d'ober un dro dre ar stalig. Livadurioù a bep seurt a zo stag ouzh ar mogerioù: Por' Ru war lod, ha war lod all, gweledvaoù, taolennoù-bro, graet un tamm e pep lec'h e Breizh. Unan eus an taolennoù-se 'zo disheñvel he doare diouzh ar re all: ganin-me eo bet graet. Diaes eo kompren ma zaolenn pa vez sellet outi a-dost. Dav 'vez mont betek foñs ar sal da verzet ez eo un Indianez o tougen ur pod bleunioù. En ur c'hornig eus ar sal, ul livadenn a seblant bezañ diechu. Unan eus taolennoù Mawaime eo, skedus, trec'h luc'h al liv glas war al livadurioù all. Sur a-walc'h he doa bet c'hoant da daolenniñ an Natur, an Natur a vez ken tost an Indianed outi. Div lodenn a ya d'ober ar stal: en tu dehou e vez miret kement tra a sell ouzh an tresañ hag ar c'hizellañ: kreionoù-koad, paper a bep seurt liv ha ment, gouaj, plakennoù lino, koad, gomennoù, hag all... Hag en tu all emañ ar binviji da livañ taolennoù kentoc'h: podadoù livaj, barroù-livañ, lien, sternioù. E-kreiz ar sal e oa bet staliet un delwenn en he gwir vent gant Mawaime, unan o tont eus he bro c'henidik, Mec'hiko. Kizellet e oa bet e stumm un delwenn Vaya, ur penn-brezel indian o saludiñ e bobl. Degouezhet ar Sanchez er stal da ginnig din mont da zrebiñ merenn en un ti krampouezh bennak, war an aod. Dindan dek munutenn omp en em gavet eno. Mont a reomp er-maez eus an oto renket brav dirak an ostaleri. Ha ni e-barzh. Ur sal vras eo, enni un daol-gont dirazomp. Tud a bep seurt, pep a vanne dirak o fri, 'zo o trailhañ kaozioù, o c'hoari 'r c'hartoù pe o c'hoari dominoioù. An darn vrasañ eus ar re 'zo o komz 'zo tud kozh anezho, o kontañ o abadennoù pesketa. Hag an holl re a zo o c'hoari 'c'hartoù pe dominoioù a zo c'hoarzh ha kan ganto. An ostiz, un den tavañjer wenn ha blev berr, 'zo gant e dorch-listri o frotañ gwer d'o sec'hiñ, hag ouzh o strollañ war an daol-gont dirazañ. Un eur eo, ha ni o vont da azezañ e-kichen an akwariom, ennañ ur c'hrank ha meur a besk. Glas-mor eo livet ar mogerioù. Dieub ha disammet en em santan.
Degouezhout a ra an ostiz, ur paotr kuilh blev druz, gant div gartenn c'hlas. Ma c'hartenn dirazon e c'houlennan digant Jañ-Loui :
Dek munutenn goude, setu distro an ostiz gant ar gwin hag an daou bladad meskl. A-greiz-holl e c'houlenn Jañ-Loui ganin :
Sell 'ta! Dre te ez a ouzhin bremañ! Sabatuet on gant e c'houlenn ouzhpenn, setu ma choman pellik amzer a-raok respont, o klask ar vesklenn 'zo o paouez kouezhañ er plad a dre ma bizied:
Dav 'vo din lavaret dezhañ pe get?
Derc'hel a ra Jañ-Loui gant e c'houlennoù. Echu ganeomp debriñ ez on kaset d'ar gêr gantañ. Kimiadiñ a reomp. Pignat a ran betek ma ranndi, hag amzer din kemer ma dafarioù-kelenn setu ma klevan korn-boud oto Morwenna a gelenn e Lise J.M ar Brizh ganin. Echu ar vakañsoù, plac'h! Nag a draoù 'zo c'hoarvezet abaoe ma oan bet amañ evit ar wech ziwezhañ! Kerkent ha digoret dor ar sal-glas ganin e tizoloan en-dro aergelc'h trouzus al Lise, ha selloù an holl ouzhin. Soñjal a ran en-dro er pezh am eus gouzañvet en devezhioù tremenet: marv Mawaime, korf Kilian, dibennet ha muturniet euzhus, ha goulennoù iskis Jañ-Loui. Krenañ a ran. Ne c'hellan ket chom amañ. Ret eo din tec'hout alemañ. - Da heul : Pennad 8 -
|
![]() |
|
![]() |
![]() |