|
Komzit !
Un dibab lavaroù ha
krennlavaroù brezhonek
Choix d'expressions et proverbes bretons
|
|
If you see this message, it means that your
browser does not enable "style sheets". Please enable the
style sheets in your browser options or preferences,
otherwise go to the "nostyle" version of Kervarker
here (note that
you may have to enable JavaScript too).

- Nebeud ha nebeud
Hinkin a ra neud.
- Peu à peu le fer du fuseau fait du fil.
voir : a van
voir : tamm
- An eil nebeut a gresk
egile.
- Un peu augmente l'autre (peu).
- Nebeud a ra vad.
- Peu fait du bien ( c'est mieux que rien).
- A nebeud-da nebeud
Ez a da ludu ar bern
keuneud
- Petit à petit le tas de bois devient cendres
- Da Nedeleg
E astenn an deiz paz ur
c'hefeleg
D'an deiz kentañ'r bloaz
Paz ur waz
Da Ouel ar rouaned
Paz ul leue.
- A Noel le jour s'allonge du pas de bécasse, au
premier de l'an du pas d'une oie, aux Rois d'un pas de
veau
- Kelien (pe c'hwibu) da Nedeleg,
skorn da Bask.
- Mouches (ou moucherons) à Noel, glace à Pâques.
- Nedeleg ha Gouel Yann
A lak ar bloaz etre div
rann.
- Noel et la Saint Jean divise l'an en deux
parties.
- An neudenn eeun eo ar
wellañ.
- Le fil droit est le meilleur.
- Hennezh a oar neuial evel ur c'hi
plom
E-lec'h ma kouezh e
chom.
- Il sait nager comme chien de plomb: où il tombe il
reste.
voir : ret
- En noz e kemerer ar
silioù
Dale a ra vat
a-wechoù.
- C'est la nuit qu'on prend les anguilles, un délai
(patienter) fait parfois du bien.
- Da bep oad
E vez pilet koad.
- A tout âge on abat du bois.
voir : ki
- Gra da oan hag e vi touzet (pe
kignet).
- Fais ton agneau et tu sera tondu (ou écorché)
- Ker stank emañ er
marc'had
Kroc'hen an oan ha kroc'hen an
dañvad.
- Aussi abondantes sont au marché peau d'agneau que
peau de mouton. On meurt à tout âge.
voir : dañvad
- Par d'an oaz
N'eus ket c'hoazh.
- Pareil à la jalousie il n'y a pas encore.
- Anez ober, prezeg aner
Kentañ prezeg a zo
ober.
- Sans acte, parole est vaine, la première façon de
prêche est agir.
- Gwelloc'h un oberer
Eget kant lavarer.
- Mieux vaut quelqu'un qui agit que cent qui
parlent.
- An hini na ra netra
Na koll na gounit ne
ra.
- Qui ne fait rien ne fait ni perte ni gain.
voir : koll
- An hini a ra re
A ra re nebeud goude.
- Qui fait trop fait trop peu ensuite.
- Diouzh ma ri e
kavi.
- Selon ce que tu feras tu trouveras.
- Diouzh an ober e
kaver.
- Selon l'acte, l'on trouve. Variante.
- Kas ar paour da baour zo
diaes.
- Rendre pauvre le pauvre est difficile.
- Ar paour pa binvidika
Gant an diaoul ez a.
- Le pauvre quand il s'enrichit va avec le diable.
Qu'il reste pauvre!
voir : marv
- Paourik pa binvidika
Gwashoc'h evit an diaoul ez
a.
- Pauvre quand il s'enrichit devient pire que le diable
(en méchanceté).
- En holl d'an holl
An dud paour eo a
goll.
- En tout et pour tout, les pauvres gens sont ceux qui
perden(qui patissent).
- Aesoc'h eo derc'hel e renk d'ur
paour eget d'ur pinvidig.
- Il est plus facile à un pauvre de tenir son rang qu'à
un riche.
- Gwell eo bezañ paour
Eget staget gant ur chadenn
aour.
- Il vaut mieux être pauvre (et libre) qu'attaché avec
une chaîne d'or.
- Paour pe binvidik
Pep hini a rank dizourañ e
gig.
- Riche ou pauvre chacun doit vider sa chair
(pisser).
- Ret eo d'an eil paour sikour
egile.
- Chaque pauvre doit en secourir un autre. Il faut
s'entraider.
- An hini zo paour a rank malañ
munut.
- Celui qui est pauvre doit vivre chichement.
- Echu ar pardon, ankouaet ar
sant.
- Fini le pardon , oublié le saint.
- Pardon Pichibon:
Tri o tañsal, pevar o
son.
- Le pardon de Pichibon, trois qui dansent, et quatre
qui jouent de la musique.
- Gant pasianted hag
amzer
A-benn eus pep tra e
teuer.
- Avec patience et temps on vient à bout de tout.
voir : amzer
- Dont Pask er poent ma
karo
Mouilc'hi bihan en em
savo.
- Vienne Pâques quand il voudra, de petits merles se
lèveront.
- Patatez ha kig sall
N'eo ket ur meuz fall.
- Patates et lard ne sont pas mauvais mets.
- Patatez ha laezh
A ra vad da galon
gaezh.
- Patates et lait font du bien au pauvre estomac.
- Patatez ha laezh
D'ar beorien gaezh
Patatez ha kig
D'an dud pinvidik.
- Patates et lait aux pauvres gens. Patates et viande
aux riches.
- Bezañ en deus ar paz hag ar
sifern
Hag ar strak-revr tout
a-vern.
- Il a la toux et le rhume et le craque derrière par
dessus. Plaisanterie de qui aurait toutes les
maladies.
- Pebrenn, pebrennig
Lemm he beg evel
spilhennig.
- Pimbêche, bouche affutée comme une aiguille.
- Ar pec'hed a lez en
ober
Bara poazh a lez en debriñ
Ar merc'hed koant a lez pokat
dezho
Hag ar re vil a ra
ivez.
- Le péché se laisse faire, le pain cuit se laisse
manger, les jolies filles se laissent embrasser, et les
laides aussi.
- Dre bediñ hag erbediñ
E vez graet ar
gefridi.
- En priant et suppliant on fait sa commission.
- Pep hini en deus e benn
Pa rank en dougen.
- Chacun a sa tête (son caractère) puisqu'il doit la
porter.
- Ur bennhêrez ha pa vez
fall
A dalv kant skoed war un
all.
- Une héritière, même mauvaise, vaut cent écus de plus
qu'une autre fille.
- Ur pennhêr hag ur
bennhêrez
A ra alies gwall
diegezh.
- Héritier et héritière font souvent mauvaise
famille.
- An traoù na zeuont ket a-berzh
mat
N'eont ket da bennvat (pe ne reont ket
tro vat).
- Les choses qui ne viennent pas de bonne part ne
réusissent pas. Bien mal acquis ...
- Ar pesked a ya da heul o
boued.
- Les poissons suivent leur nourriture. Et les gens
émigrent.
- Petra zo da lein?
Lost ar c'hi brein.
Petra zo da goan?
Lost ar c'hi moan.
- Qu'y a-t-il au petit déjeuner? La queue du chien
pourri. Qu'y a-t-il au souper? La queue du chien
mince.
- Petra zo da goan?
Bouzellenn voan.
- Qu'y a-t-il au souper. Boyau mince (ventre
vide).
- Petra zo da lein?
Treid silioù ha divskouarn
kelien.
- Qu'y a-t-il au petit déjeuner? Pieds d'anguilles et
oreilles de mouches.
- Aet ar pezh er faout
Ha takenn ebet da
gaout.
- La pièce est allée dans la fente et pas une goutte à
boire. Lu sur un distributeur de café en panne.
- Pig pe vran a gan.
- Pie ou corbeau chante. Tout finit par se
savoir.
- Etre unnek eur ha
kreisteiz
E sav ar big diwar he
neizh.
- Entre onze heures et midi la pie se lève de son
nid.
- Pilhenn a gav truilhenn
Er c'harzh pe
e-kichen.
- Chiffon trouve guenille dans la haie ou à côté.
- N'eus pilhenn
Na gav truilhenn
Na plas d'hec'h
astenn.
- Il n'y a chiffon qui ne trouve guenille ni place pour
l'allonger. Chacun trouve chaussure à son pied.
- Evit diforc'hiñ pinvidik diouzh
paour
N'eus nemet arc'hant hag
aour.
- Pour différencier riche de pauvre il n'y a qu'argent
ou or.
- Pinvidik on koulz ha
nikun
Pa'z on kontant ouzh va
fortun.
- Je suis aussi riche que quiconque puisque je suis
content de ma fortune(condition).
- Ar pinvidig zo
gwiridik.
- Le riche est sensible. Il a quelque chose à
perdre.
- Plac'h tonius, paotr
brokus.
- Fille élégante, garçon généreux.
- Ur plac'h skañv ha
rederez
N'eo ket mat da sevel
tiegezh.
- Fille légère et coureuse n'est pas bonne à élever
famille (fonder foyer).
- Aezetoc'h plegañ ur blantenn evit ur
wezenn.
- Il est plus aisé de plier une plante qu'un
arbre.
- Evit plijout d'an holl
Eo ret bezañ fur ha
foll.
- Pour plaire à tous il faut être sage et fou.
- Gant ar boan hag an
amzer
A-benn pep tra e
teuer.
- Avec de la peine et du temps on vient à bout de
tout.
- Neb na lak ket e boan hag e
aked
N'en devezo na madoù na
boued.
- Qui ne met ni sa peine ni son soin n'aura ni biens ni
nourriture.
- N'eus poan aes
ebet.
- Il n'y a pas de mal facile (à supporter).
- Poan ar re all zo skañv (pe: aes) da
zougen.
- La peine des autres est légère à porter.
- Poan an eil ne wella ket poan
egile.
- Le mal de l'un ne soulage pas le mal de
l'autre.
- Pa vez ar boan en he
gwashañ
E vez dare ar gor da
ziskargañ.
- Quand la douleur est au pire l'abcès est près à
décharger.
- C'hwi zo
ampalaeret-fall:
Pa vez ket poan en ur penn e vez poan er
penn all.
- Vous êtes mal fichu. Quand vous n'avez pas mal à un
bout vous avez à un autre.
- Diwar boan e teu ur mad
bennak.
- La douleur amène un bien quelconque (un
dédommagement. Si on a une bonne assurance.
- Nag a boan
Etre merenn ha koan.
- Que de mal entre déjeuner et souper!
voir : doue
- A-bouez poaniañ
E c'haller en em
dennañ.
- A force de se donner du mal on peut s'en tirer.
- Poagn ganin: me az
pevo!
Diwall razon: me az peuzo (eme ar mor
d'ar moraer).
- Prend de la peine avec moi et je te nourrirai. Prends
garde à moi, je te noierai (dit la mer au
navigateur).
- Ken alies e ya ar pod d'ar feunteun
ken e vez torret.
- Si souvent va le pot à la fontaine qu'il se casse.
Tant va la cruche à l'eau...
- E-barzh ar podoù kozh e vez graet ar
gwellañ soubenn.
- Dans les vieux pots l'on fait la meilleure
soupe.
- Pa vezer war bont
Landerne
Ne vezer nag e Leon nag e
Kerne
(pe ...emañ ar fri e Leon hag ar revr e
Kerne).
- Quand on est sur le pont de Landerneau on n'est ni en
Léon ni en Cornouaille (ou on a le nez en Léon et le cul
en Cornouaille).
|




 |